Dat het stellen van WHAM-vragen ook bij een gerichte vraag naar een zelfzorgmiddel geen overbodige luxe is, bleek bij een recente OKA-zelfzorgcasus van AMP.

In de casus ging het om een ‘productvraag’ naar een middel waarvan de klant veronderstelt dat het sterk werkt en speciaal bedoeld is tegen de griep. Het gevraagde middel -Antigrippine®- was bestemd voor een 70-jarige diabeet die sinds een paar dagen griep heeft en die daarvoor telefonisch van zijn huisarts al advies had gekregen: veel drinken; glucosespiegel goed in de gaten houden; de gebruikelijke/normale dosering tabletten metformine nemen en paracetamol tegen de koorts.  

Wat opviel in deze casus was dat er maar weinig vragen werden gesteld en de apotheek dus vaak niet wist dat degene voor wie het gevraagde product bedoeld was suikerziekte had en al paracetamol gebruikte.

Diabetes kan door griep sterk ontregeld raken. De kans op complicaties door griep bij diabetes is groot. Bij koorts neemt de bloedglucosewaarde toe en tegelijkertijd maakt koorts het lichaam ongevoeliger voor insuline. Mensen met hoge bloedglucosewaarden zijn gevoeliger voor infecties zoals een longontsteking of bronchitis.

Bij 73% van de apotheken die aan de casus meededen heeft de mystery shopper aan het eind van het apotheekbezoek zelf gevraagd of het nog wat uitmaakte dat degene voor wie het product bestemd was, diabetes had. Bij 14% werden naar aanleiding daarvan aanvullende vragen gesteld. Bijna alle apotheken gaven daarna alsnog adviezen.

Paracetamol heeft voor een vrij verkrijgbaar middel een kleine therapeutische breedte. De maximale zelfzorgdosering voor een volwassene voor paracetamol is 3x daags 1000 mg. Omdat degene  voor wie het bedoeld was al paracetamol gebruikte en Antigrippine® ook paracetamol bevat, was een waarschuwing voor dubbelmedicatie in deze casus op z’n plaats.

Bij 10% van de apotheken werd expliciet gevraagd of degene voor wie het product bedoeld was al paracetamol gebruikte; slechts 6% waarschuwde voor dubbelmedicatie met paracetamol.

Take-home message van deze casus: Om goede farmaceutische zorg te leveren is het ook bij een ogenschijnlijk eenvoudige vraag om een zelfzorgproduct belangrijk om de WHAM-vragen te stellen.